Κυριακή 7 Ιουνίου 2015

Το μπουζούκι και τα βασικά μέρη του

Το μπουζούκι και τα μέρη του


Στο άνω μέρος του οργάνου έχουμε το "καράβολο" πάνω στο οποίο είναι προσαρμοσμένα τα "κλειδιά". Στα κλειδιά είναι περασμένες οι χορδές του μπουζουκιού. Με τα κλειδιά κουρδίζουμε τις χορδές στον τόνο τους
Το καράβολο ενώνεται με το "μπράτσο" σαν σφήνα και στερεώνεται με δυνατή κόλλα. Το σημείο της ένωσης είναι ένα από τα ευαίσθητα σημεία του μπουζουκιού γιατί δέχεται ισχυρές πιέσεις από τις τεντωμένες χορδές. Γι' αυτό χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή. Ένα απότομο χτύπημα εκεί, που μπορεί να προκληθεί  ας πούμε από μια πτώση, ή η έκθεση του οργάνου σε υπερβολική ζέστη που θα μαλακώσει την κόλλα, μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την αποκόλληση του "ράουλου" από το "μάνικο".
Κάτω από το καράβολο και ακριβώς εκεί που αρχίζει το μπράτσο βρίσκεται τοποθετημένος ο "μικρός καβαλάρης". Ονομάζεται έτσι γιατί τον "καβαλάνε" οι χορδές. Πρέπει να είναι φτιαγμένος από αληθινό κόκκαλο, συνήθως μοσχαρίσιο. Γι' αυτό τον λόγο τις περισσότερες φορές θα τον ακούσετε ως "κοκκαλάκι".
Ακολουθεί το "μάνικο" ή "μπράτσο" στην άνω επίπεδη επιφάνεια του οποίου προσαρμόζεται η "ταστιέρα" που φέρει τα "τάστα". Η ταστιέρα πρέπει να είναι φτιαγμένη από πολύ σκληρό ξύλο, συνήθως είναι από έβενο, για να μην σκεβρώνει εύκολα. Τα τάστα είναι μεταλλικά ελάσματα που χωρίζουν την ταστιέρα σε κανονικά διαστήματα, σύμφωνα με το καλώς συγκερασμένο τονικό σύστημα, που είναι το μουσικό σύστημα που έχει επικρατήσει στον Δυτικό κόσμο.
Τα τάστα από την πολλή χρήση "φαγώνονται", αλλοιώνονται. Τότε ο ήχος που παράγεται δεν είναι πια διαυγής και καθαρός αλλά μπορεί να παρουσιάζει ένα "τρίξιμο". Σε αυτή την περίπτωση αντικαθιστούμε τα τάστα με καινούργια. Για καθημερινή χρήση σε επαγγελματικό επίπεδο το όργανο χρειάζεται ένα "σέρβις" περίπου κάθε δύο χρόνια.
Το δωδέκατο τάστο είναι το κέντρο του οργάνου. Εκεί βρίσκεται η οκτάβα. Δηλαδή έχουμε την ίδια νότα που παράγουν οι ανοικτές χορδές αλλά μια οκτάβα υψηλότερα. Χωρίζει την κάθε χορδή σε δύο ίσα μέρη. Η απόσταση από τον μεγάλο καβαλάρη έως το 12ο τάστο πρέπει να είναι ακριβώς η ίδια με την απόσταση από το 12ο τάστο έως τον μικρό καβαλάρη. Αυτό είναι σημαντικό να το γνωρίζεται γιατί ο μεγάλος καβαλάρης είναι κινητός. Σε περίπτωση που φύγει από την θέση του το όργανο θα φαλτσάρει.
Επάνω στην ταστιέρα, εκτός από τα τάστα, αν παρατηρήσετε θα δείτε και τους "οδηγούς". Είναι αυτά τα σχέδια που σημαδεύουν ορισμένα διαστήματα ανάμεσα στα τάστα. Για την ακρίβεια σημαδεύουν την πεντατονική κλίμακα αλλά εσείς προς το παρόν συγκρατείστε το γεγονός ότι στα σημάδια αυτά αντιστοιχούν φυσικές νότες. (Μιλάμε πάντα για το τρίχορδο μπουζούκι). Μας βοηθούν στο να έχουμε καλύτερη αντίληψη για το πού κινείται το χέρι μας πάνω στην ταστιέρα και πώς θα πατήσουμε τα δάχτυλά μας.
Επειδή όταν παίζουμε δεν είμαστε σε θέση να βλέπουμε την ταστιέρα, δηλαδή κανονικά δεν είμαστε σκυμμένοι μπροστά, οδηγούς πρέπει να φέρει και το μάνικο στην επάνω πλευρά του. (Αυτή με την οποία έχουμε οπτική επαφή). Συνήθως είναι σαν τελείες στα κατάλληλα σημεία. Η οκτάβα σημειώνεται με ξεχωριστό σημάδι για να διακρίνεται αμέσως. (Συνήθως με δύο τελείες).
Το μπράτσο στο τέλος ενώνεται με το κυρίως σώμα του μπουζουκιού. Στην μπροστινή μεριά έχουμε το "καπάκι" που σκεπάζει το ηχείο. Διακρίνουμε τον "μεγάλο καβαλάρη" που πρέπει να είναι κι αυτός από έβενο ή άλλο κατάλληλο σκληρό ξύλο. Η κάτω επιφάνεια του πρέπει να εφάπτεται απολύτως με το καπάκι του μπουζουκιού για να έχουμε δυνατό και καθαρό ήχο. Επάνω φέρει κι αυτός μοσχαρίσο κόκκαλο όπως και ο μικρός καβαλάρης. Πίσω πίσω στο καπάκι βλέπουμε την "χορδιέρα" βιδωμένη πάνω στο "σκάφος". Για την ακρίβεια βλέπουμε το κάλυμμά της που συνήθως είναι συρταρωτό. Αν το αφαιρέσουμε βλέπουμε 8 μικρά άγκυστρα πάνω στα οποία αγκυρώνονται οι χορδές. Το πίσω κυρτό μέρος του μπουζουκιού ονομάζεται "σκάφος" και είναι φτιαγμένο από ξεχωριστά ξύλινα φιλέτα, τις "ντούγες", που κυρτώνονται και συγκολλούνται μετάξυ τους πάνω σε ειδικό καλούπι.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου